Gorcum, Gorkum of Gorinchem?

Het verbaast mij elke keer weer hoe inconsequent de Fransen zijn als het op de spelling van eigennamen aankomt. De eerste keer dat we daar tegen aanliepen was bij onze speurtocht naar het verleden van La Tuilerie. We wisten, dat de stichter van de steenfabriek Noël Marembaud heette, en dat hij in Chazelle woonde.
We waren er ook achter gekomen, dat hij een zoon had die in 1916 was gesneuveld. Op het monument in Cormatin heet de zoon Noël Marembaud, in de kerk van Chazelle heet hij René Marembeau. Waarschijnlijk heette hij voluit Noël René; we weten uit betrouwbare bron dat de oude Marembaud maar één zoon had. Op een tegel die hier gebakken is, heet Chazelle opeens Chazelles. We vonden ergens een kapotte grafsteen, of een steen die je wel in kerken tegen de wand ziet, en daarop heette de oude baas opeens Noël Marambaud! De eerlijkheid gebied mij overigens te zeggen, dat ik nu denk dat deze steen een soort “drukproef” is geweest, waarin de steenhouwer een “schrijffout” had gemaakt; reden waarom de gebroken steen ergens in een hoek was gegooid. Dat dit geen incidentele inconsequenties zijn, kan ik min of meer aantonen aan de hand van een aantal voorbeelden. Wij hebben
een klant, die in Rimont woont. Zo staat het ook op de IGN kaarten. Onderweg erheen komen we richtingborden tegen naar Rimond (zo heet het bij het Cadastre) en Rimont. Hetzelfde geldt voor het dorpje Cortemblin (IGN en Cadastre) hier in de buurt.
Je kunt borden vinden naar Cortemblin en Cortemblein. In Mâcon vind je richtingborden naar Crêches-sur-Saône (zoals op de IGN kaart) en naar Crèches-sur-Saône. Het Cadastre biedt hier geen uitkomst; de plaatsnamen staan in hoofdletters, en de Fransen geven geen accenten weer op hoofdletters. Google geeft het vaakst Crêches-sur-Saône.
Het gehucht verderop heet volgens het gemeentebordje en het Cadastre Chazeux, terwijl het op de IGN kaart Chaseux heet. Ik heb gezocht en gezocht, maar ik kan nergens een fatsoenlijke lijst vinden met namen van communes en bijbehorende hameaux. Er bestaat een boek, Dictionnaire topographique du département de Saône et Loire van J. Rigault, maar dat is niet meer beschikbaar. En of dat ook echt de moeite van het aanschaffen waard zou zijn geweest, is uiteindelijk ook maar afwachten geblazen.
Ik weet niet of Nederland ook dit soort inconsequenties heeft. De enige gevallen die een beetje in de buurt van spellingsverschillen komen zijn namen van plaatsen als Gorinchem / Gorkum, ’s-Gravenhage / Den Haag en ’s-Hertogenbosch / Den Bosch. Maar dat lijken mij eerder andere schrijfwijzen of vereenvoudigingen van een plaatsnaam (misschien uitgezonderd Gorinchem, hoewel de Gorkumse website een uitleg geeft die ook wijst op een vereenvoudiging) dan verschillende spellingen van dezelfde plaatsnaam. Misschien zijn de registers van het Kadaster wel de aangewezen plek om de correcte spelling van een plaatsnaam te controleren….

De website van La Tuilerie de Chazelle

Wok, Woc of Woque?

Tijdens een vergadering van de Amicale de Cormatin over de jaarlijkse Loto, moest er ook bepaald worden welke prijzen er zouden worden uitgereikt. De catalogus van Carrefour kwam op tafel, en de voorzitter dreunde op wat hij van plan was te gaan kopen; de secretaresse schreef op om welke artikelen het ging en wat het geheel zou gaan kosten. Ergens bij de eerste prijs van de zesde ronde haperde er opeens iets. Monsieur G. las op “Wok , € 39”, en er viel opeens een stilte rond de tafel. Een aantal mensen keek elkaar aan, en uiteindelijk vroeg de secretaresse “Hoe spel je dat?”. De Fransen staan weliswaar bekend om hun gastronomie, maar wat betreft de buitenlandse kookkunst kom je in Bourgogne in elk geval niet veel verder dan een Vietnamees, een Kebabtent of een Noord-Afrikaans restaurant. Het bleek dat bij het merendeel van de bestuursleden een wok een onbekend iets was; en of het als woc, wock, woq of woque werd geschreven, was ook onduidelijk. Een enkeling wist overigens wel wat het was, en Madame B. wilde best wel even uitleggen hoe zo’n ding er doorgaans uitzag, en waartoe het diende. Het woord roerbakken komt blijkbaar niet in Madame B.’s woordenboek voor, want ze vertelde, dat zij een elektrische wok had, ook ooit gewonnen tijdens een Loto, en dat ze dat ding altijd gebruikte voor ...... het koken van grote hoeveelheden zuurkool. Hoewel zuurkool een Elzasser gerecht is, opgediend met veel vlees (spek, varkensvlees, worst) is het hier in de buurt ook een populaire winterschotel. Als mijn Chinees-Singaporese vrienden zouden horen, waarvoor een wok in Bourgogne gebruikt werd, kwamen ze vast niet meer bij van het lachen.

De website van La Tuilerie de Chazelle