zaterdag 18 januari 2014

En de uitslag is....

Een kubus in 2D
Wikipedia geeft als een van de definities van het woord uitslag : de afbeelding van een ruimtelijk voorwerp in het platte vlak zodanig dat de maten van de verschillende figuren in het platte vlak overeenkomen met die van het werkelijke voorwerp. Een hele simpele uitslag staat hiernaast: de uitslag van een kubus.
Toen ik op de technische school (voorheen ambachtsschool) voor timmerman leerde, viel het woord uitslag steevast in samenhang met de behoorlijk gecompliceerde uitslag van de onderdelen van een wenteltrap. 

Uitslag van een "eenvoudige" trapboom
 Ik heb nooit zo'n uitslag hoeven maken, gelukkig. Het vereist veel ruimtelijk inzicht, en men moet heel goed met passer en lineaal overweg kunnen om uit een aantal doorsneden, aanzichten en plattegronden een neergeslagen afbeelding van de diverse onderdelen te kunnen construeren. Nog moeilijker wordt het als het om constructies als de hier afgebeelde gaat.

Schaalmodel van een trappenhuis
In Romanèche-Thorins, een plaatsje tegen de Beaujolais aan is een museum, het Musée départemental du compagnonnage, gewijd aan een gilde dat o.a. jonge ambachtslieden opleidde tot meester-ambachtsman. De compagnons maakten een "Tour de France", waarbij de gezellen (compagnons) zich bij een aantal gildemeesters door het hele land heen in het vak bekwaamden. Hun opleiding werd afgesloten met het maken van een "meesterwerk". Dat was in het geval van timmerlieden vaak een schaalmodel van een ingewikkeld kapspant, een torenspits of een trappenhuis.
Het maken van uitslagen ("la tradition du tracé dans la charpente française") zoals gebruikt door dit gilde staat sinds 2009 ingeschreven in de "UNESCO lijst van meesterwerken van het orale en immateriële erfgoed van de mensheid".

Enkele meesterwerken
Het museum stelt een aantal meesterwerken ten toon, en er wordt heel globaal uitgelegd hoe een uitslag van een gecompliceerde constructie tot stand komt.
Verder wordt er verteld wat de achtergrond van het gilde is, en hoe het, na bijna verdwenen te zijn geweest aan het eind van de 19de eeuw in de 20ste eeuw weer een retour heeft gemaakt.
Buiten het museum waren een paar jonge mannen bezig met een demonstratie, maar het meest imposante waren toch de tentoongestelde werken.

Meesterwerk - detail
Als ik alleen al probeer te bedenken hoe je van dit soort modellen een uitslag zou moeten maken, krijg ik al uitslag....
Romanèche-Thorins ligt een klein uur rijden verwijderd van La Tuilerie de Chazelle.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten