De eenheid is zoek!

Iemand die mijn blog op Facebook volgt vermeldde in een commentaar op mijn vorige blog, dat in het deel van Bourgogne waar hij woont, in de Bresse, het hout geleverd en gemeten wordt in “moules”, en niet in “stères”. Sinds ik een baan vond in de petrochemie en daar verzeild raakte in de angelsaksische eenheden van lengte, volume, gewicht en kracht, ben ik altijd gefascineerd gebleven door archaïsche maateenheden zoals de Amsterdamse duim, de Rijnlandse roede, enz. In dit verband is het aardig te weten dat, hoewel het metrieke stelsel in Frankrijk tijdens de Franse revolutie werd ontwikkeld, onze koning Willem I de eerste was die in 1820 dit stelsel bij wet bindend verklaarde (“onze” duim werd toen gedefinieerd als 1 cm, en vervolgens in 1870 helemaal afgeschaft). Vanwege die fascinatie ben ik dus maar even in de Franse Wikipédia geklauterd om te zien hoe het nu zit met moules en stères.
De moule is een inhoudsmaat voor gekapt hout die stamt van vóór het metrieke stelsel. Niet ongewoon voor dit soort oude eenheden is de definitie streek gebonden. In de Savoie is een moule 1.6 stère, in een deel van de Haut-Savoie, de Chablais is een moule 3 stère, en in Bourgogne is een moule zoveel hout als je in een kubus met zijden van 1.33 m kunt proppen.
Die 1.33 m is oorspronkelijk ongetwijfeld een aantal (4 1/2?) Franse voeten of opgebouwd uit een andere plaatselijk bepaalde lengtemaat. Dit komt overeen met een bruto volume van 2.353 kubieke meter. Als je een stère op effectief 0.7 kubieke meter stelt, komt een moule dus neer op 3.36 stère. Volgens mijn Bressaanse zegsman is een moule 2.63 stère. Terugrekenend is een Bressaanse stère effectief ca. 0.89 kubieke meter. En dat klopt weer met de rest van zijn verhaal, waarin hij vertelt dat zijn hout wordt aangeleverd in 1.3 m lengtes, en die moet je wel netjes, en dus economisch in een kubus met zijden van 1.33 m stapelen!

Voor onze eigen website klik hier