Cluny heeft een grote naam met betrekking tot het Christendom sinds de middeleeuwen. De Benedictijner abdij, gesticht door Willem van Aquitaine in 910 had, zeker in het begin van haar bestaan, enorme invloed op het religieuze, politieke en artistieke leven in de westerse wereld. In de twaalfde eeuw verbleven er 460 monniken in de abdij, en ca. 2500 kloosters door heel Europa stonden onder directe controle van Cluny. De abten van Cluny hadden op zeker moment meer reële macht dan de Paus van Rome.
De eerste kerk die werd gebouwd op de plaats van de toekomstige abdij was een Carolingische kerk; de tweede was een vroeg-Romaanse kerk. Cluny III, zoals de kerk doorgaans genoemd wordt, gebouwd tussen 1085 en 1130, was een enorme Romaanse basiliek. De kerk heette officieel de Sint Peter en Paul basiliek. De kerk was 177 m lang, 32 m hoog en had een schip en vier zijbeuken, twee dwarsbeuken, zeven torens waarvan er vijf klokkentorens waren, en 301 ramen. De kerk moet in zijn tijd model hebben gestaan voor vele andere Romaanse kerken en was een triomf van de Romaanse bouwkunst. Op het gebied rondom de kerk bevonden zich vier kruisgangen, en de gebouwen benodigd voor de huisvesting en het onderhoud van de monniken, de abten en hun gasten. De kerk was de grootste kerk van de Christelijke wereld tot de Sint Pieter in Rome werd herbouwd (1626), die Cluny met een paar meter sloeg; de Sint Pieter is 184 m lang. Paus Urbanus II noemde Cluny “het licht der wereld”, hetgeen de invloed van Cluny duidelijk schetst. Maar hoogmoed komt voor den val.
De belangrijkste critici van Cluny, zoals Bernard van Clairvaux, vonden dat de extravagante rijkdom van de Cluniacenzer orde geen goed voorbeeld was voor de eenvoudige gelovigen. Bernard van Clairvaux predikte een eenvoudiger leefstijl, en de Cisterciënzer orde, aan wiens wieg hij stond, straalde eenvoud en “werken in het zweet uws aanschijns” uit. Ondanks zware kritiek begon de invoed van Cluny pas merkbaar te tanen in de 14de eeuw. De Franse godsdienstoorlogen waren er de oorzaak van dat de Cluniacenzer orde definitief haar grote invloed verloor. Tijdens en na de Franse revolutie, tussen 1793 en 1823 werd de abdij letterlijk stukje bij beetje verkocht. De stenen waaruit de kerk was opgetrokken, werden verkocht en in veel gebouwen in en rond Cluny zijn delen van de basiliek verwerkt.Enkele van de gebouwen die nog staan zijn een graanschuur en een provisie- en wijnkelder, een stal voor de paarden, een aantal torens, een deel van de muren en het paleis van Paus Gelasius. Van de kerk is nog slechts een deel van een dwarsbeuk intact. Het nog bestaande deel (zie het model - bovenste foto) is een gedeelte van de dwarsbeuk (rechts) met de kleine toren met het blauwe dak en de iets grotere toren er direct naast. Eén van de kruisgangen staat ook nog overeind en maakt deel uit van de HARAS (nationale paardenfokkerij) en van de ENSAM (één van de Franse Grandes Ecoles). In het abdijmeseum wordt overigens een bijzonder goede 3D film vertoond (gemaakt door de ENSAM), die laat zien hoe de kerk er ooit heeft uitgezien.
Volgend jaar is het dus 1100 jaar geleden dat de abdij van Cluny werd gesticht. Om dat te vieren, worden er door heel Europa lezingen, reizen en onderzoeken georganiseerd op plaatsen die op de een of andere manier in verband stonden met de Cluniasenzer orde. De festiviteiten begonnen op 13 september met het feest “Ouvrez les portes!”. Een kaart van Europa werd, met Cluny als middelpunt, verdeeld in 12 secoren. Elke sector kreeg een kleur, en de gehuchten, dorpen en steden binnen die sector werden uitgenodigd om op 13 september gekleed in de kleur van de sector (in ons geval was dat wit) op te komen draven, gewapend met voedsel voor een picknick. Ons voedselthema was “wit”, hartig en zoet, en na een picknick met de sectorgenoten zou er rondom de stadspoorten van Cluny een menselijke keten gevormd worden, waarbij een helikopter luchtfoto’s van het geheel zou maken. 
We waren zo wijs geweest om op de fiets naar Cluny te gaan; de (uiteraard) witte wijn vloeide rijkelijk, en we waren na afloop van het geheel weer redelijk op de hoogte van de dorpsroddels van Cormatin. Het weer was geweldig; de dag erna was het winderig en koud, maar op de dertiende was het zonnig, windstil en het geheel speelde zich af onder een stralend blauwe lucht. Vanuit Cluny werden er herauten uitgestuurd naar “alle” delen van de wereld, met de uitnodiging om op de 13de september van 2010 in Cluny deel te nemen aan de afsluiting van de festiviteiten. Voor degenen die geïnteresseerd zijn : houdt een oog op deze Blog, want 13 september 2010 zijn we weer present, en zullen we bij leven en welzijn weer verslag doen van de gebeurtenissen op die dag.
Klik hier voor een fotoreportage van “Ouvrez les Portes!”
De website van La Tuilerie de Chazelle
Geen opmerkingen:
Een reactie posten